13 Eylül 2024 Cuma

Lutf-ı güherim zahir iken çerh galat-ı beyyin & Muallim Naci*


Lutf-ı güherim zahir iken çerh galat-ı beyyin

Fark etmedi gencinemi vîrânemiyim ben

Seyr eyle ser-i sebzimi gelsin de baharım
Hak-i siyeh içre kalacak dânemiyim ben

Naci yeter avareliğim gülşen-i kudse
Pervâz edeyim bülbül bî-lâne miyim ben




*


Muallim Naci
 (Osmanlı Türkçesiمعلّم ناجى) (d. 1849, İstanbulOsmanlı İmparatorluğu - ö. 12 Nisan 1893İstanbulOsmanlı İmparatorluğu), Türk yazar, şair, öğretmen ve eleştirmen.

Aruz veznini Türkçeye kusursuzca uygulamak için çalışmış bir Tanzimat dönemi şairidir. Eski ile bağları koparmadan yenileşmeyi savunmuş, edebiyat tarihinde “eski şiir”in temsilcisi sayılmıştır. Gerek edebiyat ve şiir hakkındaki eleştiri ve önerileri gerek Türk dilinin sorunları ve bunların çözümlerine yönelik düşünceleri ile edebiyat


tarihinde yer edinmiş bir kişiliktir. 
Lugat-i Nâcî adlı Osmanlıca sözlüğü ile tanınır.[1]


  • Terkib-i Bend-i Muallim Naci (1874)
  • Mûsâ b. Ebü’l-Gāzân yahud Hamiyyet (1881)
  • Ateşpare (1883)
  • Şerâre (1884)
  • Fürûzan (1885)
  • Sümbüle (1889)
  • Zâtü’n-Nitâkayn yahud İbnü’z-Zübeyr (1889)
  • Mir’ât-ı Bedây (1903)
  • Yâdigâr-ı Nâcî (1904)
  • Muallim (1887)
  • Demdeme (1886)
  • Lügat-ı Naci (1891-1978)

Araştırmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Osmanlı Şairleri (1890-1986)
  • İstilahât-ı Edebiyye (1890-1984)
  • Esâmi (1890)
  • Muhaberat ve Muhaverat (1884)
  • Şöyle Böyle (1884)
  • Mektuplarım (1886)
  • Heder (ölümünden sonra, 1909)

Gazi Ertuğrul Bey


*Muallim Naci (1850-1893) – Edebiyat Öğretmeni (edebiyatogretmeni.org)

... ..

*Eserleri

  • Şiir: Terkib-i Bend-i Muallim Naci Ateşpare (1883), Şerâre (1884),  Fürûzan (1885), Sümbüle (1889), Yadigâr-ı Naci (ölümünden sonra Şeyh Vasfi tarafından ilk şiirleri ile gazete ve dergilerde kalmış şiirlerinin bir araya getirildiği eser 1896).
  • Eleştiri: Muallim, Demdeme I-II-III, Yazmış Bulundum.
  • Anı: Medrese Hatıraları, Ömer’ in Çocukluğu.
  • Sözlük: Lügat-ı Naci.
  • Araştırma: Osmanlı Şairleri, İstilahât-ı Edebiyye (Divan edebiyatı hakkında bilgi verir.), Esâmi.
  • Mektup: Muhaberat ve Muhaverat, Şöyle Böyle, Mektuplarım.
  • Oyun: Heder, Musa Bin Ebi’l-Gazan yahut Hamiyet.ü


*ESERLERİ
ŞİİRLERİ
ATEŞPARE(1883): Naci’nin İstanbul’da yayınlanan ilk şiir kitabıdır ve yeni teknikle yazdığı şiirlerini toplar. Şiir kitapları içinde en hacimlisi olup, ilginç yanları da en fazla olanıdır. Naci şöhretini bu eseriyle sağlar.
ŞERARE (1884): Gazel, şarkı, kıt’a, rubai ve benzeri divan tarzındaki şiirlerinin toplandığı kitabıdır. Sanat gücü yönünden Naci’nin en değerli eseri denebilir. Kendisi bu kitabı için, “Şerarem edebiyat göğünde dolaşıp duran Ateşparemin peykidir” der.
FÜRÜZAN (1886): Konu ve şekil yönünden eski tarzda yazılan şiirlerini toplar.
SÜNBÜLE (1890): İki bölümden meydana gelen kitabın birinci bölümünde eski tarzda yazılan şiirler yer alır. Tevfik Fikret’i hazırlayan konuşma diline yakın manzumeler de bundadır.
YADİGAR-I NACİ (1897): Naci’nin ölümünden sonra yakın dostu Şeyh Vasfi tarafından yazarın kitaplara girmemiş irili ufaklı şiirlerinden toplanarak yayınlanan bir kitabıdır.
TERKIB-İ BEND-İ MUALLİM NACİ (tarihsiz): Naci Varno Rüştiyesi’nde ikinci muallimken yayınlanan bu küçük eser Bağdatlı Ruhi ve Ziya Paşa örneğiyle meydana gelmiştir.
MESNEVİ-İ MUALLİM NACİ (1891): Daha çok 2. Abdülhamit’e övgülerin yer aldığı bu kitap küçük bir risaledir.









































Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Ne içindeyim zamanın & Ahmet Hamdi Tanpınar

Ne içindeyim zamanın, Ne de büsbütün dışında; Yekpare, geniş bir anın Parçalanmaz akışında. Bir garip rüya rengiyle Uyuşmuş gibi her şekil, ...